Książka zawiera rozważania na temat procesów integracji i jedności Europy w odniesieniu do istnienia wspólnego fundamentu, jakim jest przede wszystkim wspólnota kulturowa. Autor podejmuje refleksję nad tym, co stanowi twardy rdzeń kultury europejskiej, któremu wierność pozwala nam wciąż nazywać się Europejczykami. Analizuje także odrębności kulturowe, w tym relacje międzykulturowe państw i narodów w wielokulturowej Europie.

Zastanawia się, czym w ogóle jest Europa: miejscem geograficznym czy określonym modelem cywilizacyjnym, wspólnotą ekonomiczną czy projektem politycznym?

W rozważaniach nad kulturą europejską wskazuje na konieczność odróżnienia idei od tożsamości europejskiej. Idea europejska wiąże się z tym, „jaka Europa być powinna”, tożsamość europejska określa stan świadomości mieszkańców Starego Kontynentu, a więc to, „jaka Europa rzeczywiście jest”.

Autor szeroko odwołuje się do najważniejszych idei przewodnich w dziejach kultury europejskiej – m.in. do wybranych idei przedchrześcijańskiego antyku i chrześcijaństwa. Wskazuje, jak ważne jest pielęgnowanie zaczerpniętych z nich zasad i wartości, zwłaszcza w obliczu zmieniającej się Europy, a jakie procesy przyczyniają się do rozkładu idei stanowiących „rdzeń kultury” europejskiej.

Książka ułatwia zrozumienie przyczyn przemian, jakie zaszły i zachodzą w Europie w kontekście politycznym, społecznym i kulturowym, w tym – jak procesy integracji wpływają na tożsamość kulturową Europy.